ارائه الگویی برای مدیریت پروژه‌های ‌توسعه فناوری در صنعت نفت و گاز ایران

عزیزی, مجتبی; مقدم, عادله

ارائه الگویی برای مدیریت پروژه‌های ‌توسعه فناوری در صنعت نفت و گاز ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ عضو هیأت علمی/ دانشگاه تربیت مدرس

² دانشجوی کارشناسی ارشد/ دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پروژه‌های توسعه فناوری بر خلاف بسیاری از پروژه‌های دیگر، دارای هدف و یا روش دستیابی از قبل تعریف‌شده نیستند. در کنار عدم قطعیت‌هایی که هر پروژه می‌تواند داشته باشد، پروژه‌های توسعه فناوری با درجة بالایی از عدم قطعیت در بخش تعریف پروژه همراه هستند. به‌همین‌دلیل روش‌های معمول مدیریت‌ پروژه مانند موارد ارائه شده در استاندارد PMBoK کاربرد چندانی در این پروژه‌ها ندارند. در این مقاله، ضمن تشریح ویژگی‌های یک پروژه توسعه فناوری و روش‌هایی که در ادبیات موضوع برای مدیریت این‌گونه پروژه‌ها ارائه شده است، دو پروژه توسعه فناوری از صنعت نفت و گاز ایران، به‌صورت عمیق مطالعه و چالش‌های مدیریتی آنها شناسایی و تحلیل شده است. به‌منظور رفع مشکلات مشاهده‌ شده در مطالعات میدانی و با استفاده از نقاط قوت مدل‌هایی مانند مدل مرحله/دروازه جدید، مدل توسعة مارپیچ و الحاقیه DoDاز استاندارد PMBoK، یک الگوی مدیریتی برای پروژه‌های توسعه فناوری طراحی و پس از طی مراحل اعتبارسنجی، به‌عنوان مدل پیشنهادی پژوهش، ارائه شده است. در نظر گرفتن چرخه‌های مدیریتی تکرارشونده به‌جای مدیریت خطی، استفاده از منطق مدیریت طرح به‌جای منطق مدیریت پروژه، بودجه‌بندی و زمان‌بندی متغیر با حد بالا و پایین به‌جای مشخص نمودن زمان و هزینه قطعی برای پروژه نمونه‌هایی از ویژگی‌های الگوی پیشنهادی هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مدیریت پروژه های نوآورانه

عنوان مقاله [English]

Proposing a Framework for Managing Technology Development Projects in Iran's Oil and Gas Industry

نویسندگان [English]

Mojtaba Azizi ¹
Adele Moghadam ²

¹ Tarbiat Modares University

² Tarbiat Modares University

چکیده [English]

Technology development projects, unlike many other kinds of projects, do not have pre-defined goals or clear implementation methods from the outset. Besides common uncertainties any project may face, technology development projects have a high degree of uncertainty in project definition. For this reason, conventional project management methods, such as those provided in the PMBoK, have little use in these projects. This paper describes the characteristics of a technology development project and processes proposed in the literature to manage such projects, studies two technology development projects of Iran's oil and gas industry in-depth, and identifies and analyzes their management challenges. In order to solve the problems found in the field studies, a management model for technology development projects is designed and validated using the strengths of models like the new stage/gate, spiral development model and DoD Extension to the PMBoK. Some features of the proposed model include: considering the iterative management cycles rather than linear management; using program management principals rather than project management; determining flexible time and budget within acceptable limits rather than determining the exact time and cost of the project, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

technology development projects
project management
program management
project success
Iran's oil and gas industry

مراجع

Adler, T. R., Pittz, T. G. & Meredith, J., 2016. An analysis of risk sharing in strategic R&D and new product development projects. Project Management, Volume 34, pp. 914-922.

Blomquist, T. & Muller, R., 2006. Middle managers in program and project portfolio management: practices, roles and responsibilities. Pennsylvania: Project Management Institute.

Boehm, B. W., 1988. A spiral model of software development and enhancement. Journal of Computer Science, Volume 21, pp. 61-72.

Cooper, R. G., 2009. How companies are re-inventing their idea-to-launch methodologies. Technology Management, Volume 52, pp. 47-57.

Cooper, R. G., 2014a. The Stage-Gate Idea-to-Launch Process – Update, What’s New and NexGen Systems. Journal of Product Innovation Management, Volume 14, pp. 213-232.

Cooper, R. G., 2014b. What’s next? After Stage-Gate. Research-Technology Management, Volume 57, pp. 20-31.

Creveling, M., 2003. Design for Six Sigma: in technology and product development. USA: Prentice Hall Professional.

Hogman, U., 2011. Processes and Platforms Aligned with Technology Development-The Perspective of a Supplier in the Aerospace Industry. Göteborg: Chalmers University of Technology.

PMI, 2003. U.S department of defense extension to PMBoK, Pennsylvania: Project Management Institute (PMI).

PMI, 2008. A guide to the project management body of knowledge (PMBOK Guide). 4th ed. Pennsylvania: Project Management Institute (PMI).

Radack, S., 2002. The system development life cycle (SDLC) Communications. [Online], Available at: http://csrc.nist.gov/publications/nistbul/april2009_system-development-life-cycle [Accessed 19 December 2015].

Ribbers, P. M. A. & Klaus-Clemens, S., 2002. Program management and complexity of ERP implementations. Engineering Management Journal, Volume 14, pp. 45-52.

Rush, H., Hobday, M., Bessant, J. & Arnold, E., 1995. Strategies for best practice in research and technology institutes: an overview of a benchmarking exercise. R&D Management, Volume 25, pp. 17-31.

Turner, J. R., 2009. The Handbook of Project-Based Management: Leading Strategic Change in Organizations. New York: The McGraw-Hill Companies.

Von Zedtwitz, M., 2002. Market versus technology drive in R&D internationalization: four different patterns of managing research and development. Research policy, Volume 31, pp. 569-588.

آقاناصری، ا.، 1383. نقش تحقیق و توسعه در انتقال و چرخه عمر تکنولوژی. دومین همایش ملی توسعة فناوری در صنعت نفت. تهران. دفتر همکاری های فناوری ریاست جمهوری و پژوهشگاه صنعت نفت.

بندریان، ر.، 1392. راهبردهای اجرای طرحهای توسعه و تجاری سازی فناوری سازی در پژوهشگاه صنعت نفت. فصلنامه مدیریت توسعة فناوری. مدیریت توسعة فناوری، (3)12، صص. 25-4.

پژوهشگاه صنعت نفت، 1388. مستندات پروژه مایع سازی گاز طبیعی، تهران: پژوهشگاه صنعت نفت.

دانش کهن، ح.، الیاسی، م.، پیله وری، ن. و طباطبایی بافقی، س. م.، 1394. بررسی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت نوآوری در صنعت پهباد ایران. مدیریت نوآوری، (4)4، صص. 130-107.

زندحسامی، ح.، آشتیانی پور، ز. و پورعبدالله ، ث.، 1394. بررسی عوامل موثر بر آمادگی درون سازمانی جهت اجرای موفق راهبرد توسعة فناوری. مدیریت نوآوری، (1)4، صص. 107-87.

ضیایی، م.، 1389. دانش نوآوری و توسعه دانائی محور، نگاهی به نقش سازمانهای پژوهش و فناوری. تهران: انتشارات پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی.

عزیزی، م.، صبحیه، م.، آراستی، م. و البدوی، ا.، 1394. مدل مفهومی انتقال بین سازمانی دانش مدیریت پروژه در کنسرسیوم های بین المللی صنعت نفت ایران. سیاست علم و فناوری، جلد 7، صص. 15-1.

هاشم زاده ، ا.، حاجی حسینی، ح. ا.، رادفر، ر. و ملک زاده ، ک.، 1393. عوامل موثر در ایجاد توانمندی‌های نوآوری (مطالعه موردی یک مرکز پژوهشی صنعت هوایی در ایران). مدیریت نوآوری، (1)3، صص. 100-75.